Khói bốc lên sau cuộc không kích của Mỹ tại Raqqa, năm 2017. Ảnh: Zohra Bensemra/Reuters
Báo cáo chỉ ra rằng liên quân do Mỹ dẫn đầu đã có những vi phạm nghiêm trọng trong cuộc chiến chống lại IS.
Theo một báo cáo mới đây, cuộc tiến công do Mỹ dẫn đầu nhằm đánh đuổi lực lượng Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở thủ phủ Raqqa của Syria hồi năm 2017 đã khiến 1.600 dân thường thiệt mạng, gấp 10 lần con số mà liên quân đã thừa nhận.
Cuộc điều tra, được công bố bởi Tổ chức Ân xá Quốc tế và nhóm giám sát Airwars vào ngày 25/4, đã thúc giục các thành viên của liên quân do Mỹ dẫn đầu “kết thúc gần 2 năm phủ nhận hậu quả, số thương vong dân thường và sự hủy diệt do liên quân gây ra ở Syria”.
Donatella Rovera, một cố vấn cấp cao về ứng phó khủng hoảng tại tổ chức ân xá, nói: “Rất nhiều cuộc không kích từ phe Mỹ đã trượt mục tiêu và hàng chục nghìn viên đạn pháo không chỉ nhằm vào quân khủng bố”.
“Liên quân đã san bằng Raqqa, nhưng họ không thể nào xóa bỏ sự thật,” bà Rovera nói.
“Với biên độ sai số hơn 100 mét, pháo bắn đạn không dẫn đường ‘khét tiếng’ vì mức độ không chính xác khi tấn công mục tiêu và việc sử dụng loại pháo này tại những khu vực đông dân cư sẽ dẫn tới thương vong lớn cho dân thường,” Tổ chức Ân xá quốc tế nói.
Cuộc điều tra được tổng kết sau nhiều tháng nghiên cứu thực địa và phân tích dữ liệu trên diện rộng, bao gồm một dự án quét hình ảnh vệ tinh online với sự hỗ trợ của 3.000 nhân viên kỹ thuật số.
Tổ chức Ân xá Quốc tế và Airwars nói họ có đủ tài liệu để chứng tỏ vụ tấn công đã vi phạm hàng loạt luật nhân đạo quốc tế.
Ngoài ra, họ cũng thúc giục các quốc gia thành viên của liên quân – đặc biệt là Mỹ, Anh và Pháp – có cơ chế điều tra độc lập và mở quỹ bồi thường cho nạn nhân và gia đình những người đã thiệt mạng.
Phản hồi lại báo cáo, liên quân cho biết đã “thực hiện tất cả những biện pháp cần thiết để giảm thiểu tối đa thương vong đối với dân thường” và vẫn đang tiến hành điều tra mọi cáo buộc.
“Bất kì tổn thất không mong muốn nào trong quá trình tiêu diệt IS đều là bi kịch,” Scott Rawlinson, phát ngôn viên của liên quân, trả lời trong email hôm 25/4.
“Tuy nhiên, việc tấn công phải được cân bằng giữa nguy cơ tạo điều kiện cho IS tiếp tục các hoạt động khủng bố, gây ra đau thương và tổn hại tới dân thường,” ông Rawlinson nói.
IS đã chiếm Raqqa từ đầu năm 2014. Vào giai đoạn này, tổ chức khủng bố đã càn quét Syria và Iraq và xây dựng một vương quốc tự xưng rộng lớn. Liên Hợp Quốc đã liệt những hoạt động giết chóc tập thể và hành vi bắt giữ nô lệ của IS vào tội ác diệt chủng.
Sau đó, IS đã dần bị đánh đuổi khỏi các vùng lãnh thổ bởi sự hợp lực từ chính phủ Syria, Iraq, Mỹ, quân đội các nước châu Âu cũng như Nga và Iran.
IS đã bị tiêu diệt hoàn toàn tại căn cứ cuối cùng ở Syria vào đầu năm nay. Mặc dù không còn kiểm soát lãnh thổ, nhưng IS vẫn được coi như một mối đe dọa tiềm tàng trên khắp thế giới.
