“Vấn đề môi trường trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam – Trung Quốc đã đến lúc cần phải quan tâm”, Thiếu tướng Sùng Thìn Cò, đại biểu tỉnh Hà Giang phát biểu tại Nghị trường chiều 30/5.
Thiếu tướng Sùng Thìn Cò cho biết về thực tế địa tự nhiên, “lợi thế về của Trung Quốc cao hơn Việt Nam”. Toàn bộ các sông, suối xuyên biên giới theo đó chủ yếu chảy từ Trung Quốc vào Việt Nam.
“Hiện nay, do nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, Trung Quốc đã đầu tư các khu kinh tế, công nghiệp chế xuất, khai thác tài nguyên khoáng sản. Tốc độ đô thị hoá cao, khu cư dân sát biên giới, từ đó không ít những chất thải độc hại xả xuống sông, suối chảy xuyên biên giới vào nước ta, gây không ít hậu quả với môi trường”, ông nói.
Vì vậy, ông kiến nghị Chính phủ rà soát lại các hiệp định về quản lý bảo vệ môi trường xuyên biên giới. Nếu những hiệp định này chưa có thì cần sớm đàm với phía Trung Quốc để ký kết nhằm bảo vệ môi trường, đảm bảo biên giới là lá phổi xanh của đất nước.
Thứ hai, theo vị đại biểu này, Trung Quốc đã đầu tư rất nhiều hồ thuỷ điện với nhiều quy mô khác nhau. “Công ước quốc tế có quy định những nước thượng nguồn phải có trách nhiệm điều phối nước cho các quốc gia hạ nguồn. Nhưng phía Trung Quốc có những lúc không điều phối nước cho Việt Nam, có những lúc xả đập bất ngờ không thông báo trước gây ô nhiễm môi trường, thiệt hại sức khoẻ, tính mạng người dân”, ông nói.
Ông đề nghị Chính phủ và các tỉnh biên giới phải có công hàm gửi Trung Quốc yêu cầu bồi thường cho Việt Nam nếu nguyên nhân là do nước này gây nên để đảm bảo công ước quốc tế cũng như văn bản thoả thuận giữa hai nước.
Thứ ba, ông Sùng Thìn Cò lưu ý đến vấn đề ô nhiễm môi trường ở nông thôn. Theo ông, mỗi năm Việt Nam chi khoảng 500 triệu USD mua thuốc bảo vệ thực vật phục vụ cho hoạt động sản xuất gây nguy cơ ô nhiễm đất đai, nguồn nước. “Tỷ lệ ung thư của người nông dân đang tăng, đề nghị Chính phủ xem xét giải pháp để xử lý”, ông cho biết.