Tổng kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc và Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng.
Câu chuyện Kiểm toán Nhà nước kiến nghị truy thu thuế nhưng doanh nghiệp lại kiện… Bộ Tài chính đã dẫn đến việc tiếp tục xảy ra cuộc tranh luận của 2 “Tư lệnh” ngành.
Cơ quan thuế chấp hành kết luận Kiểm toán Nhà nước bị doanh nghiệp kiện ra tòa
Sáng 24/5, tại buổi thảo luận của Quốc hội về dự thảo luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng đã có cuộc tranh luận lần thứ 3 với Tổng kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc.
Theo đó, tại buổi thảo luận, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng một lần nữa nêu lại sự bất hợp lý của việc Kiểm toán Nhà nước kiến nghị truy thu thuế của doanh nghiệp. Nhưng cuối cùng, cơ quan thuế lại bị doanh nghiệp kiện.
“Luật Kiểm toán Nhà nước quy định báo cáo kiểm toán bắt buộc phải thực hiện, nhưng báo cáo này không phải là quyết định hành chính. Thực tiễn khi cơ quan thuế chấp hành kết luận của Kiểm toán nhà nước đã xảy ra trường hợp bị doanh nghiệp kiện ra tòa”, ông Dũng nói.
Bộ trưởng cho biết, cách đây 2 tuần, Bộ Tài chính đã chủ trì cuộc họp với Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan để bàn về phương án xử lý kết luận kiểm toán, thanh tra tại Sabeco, Habeco và Unilever.
Ông đơn cử việc Kiểm toán Nhà nước kiến nghị truy thu của Unilever 870 tỷ đồng, sau đó lại thống nhất truy thu hơn 500 tỷ và cuối cùng lại đồng ý chỉ thu có hơn 300 tỷ. Và giờ, các cơ quan thống nhất sẽ báo cáo Thủ tướng việc này, đồng ý chỉ thu hơn 300 tỷ.
“Nếu chúng tôi quyết định ngay truy thu hơn 870 tỷ thì doanh nghiệp sẽ kiện cơ quan thuế ra tòa. Cơ quan thuế phải giải trình trước Tòa”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói và cho rằng đây là điểm cần phải tính toán lại.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng.
Tổng Kiểm toán giơ biển tranh luận
Ngay lập tức, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc giơ biển tranh luận để giải trình rõ thêm ý kiến của ông Dũng về Unilever để Quốc hội hiểu, kẻo lại nghĩ là Kiểm toán Nhà nước kết luận không đúng.
Theo ông Phớc, Unilever đã bị Thanh tra Cục thuế TP Hồ Chí Minh kiến nghị truy thu 383 tỷ đồng và họ đã nộp. Sau đó Kiểm toán Nhà nước vào kiểm tra hồ sơ và kết luận cần truy thu thêm 882 tỉ đồng.
Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc.
Kiểm toán Nhà nước đã yêu cầu đoàn thanh tra Cục thuế TP Hồ Chí Minh giải trình tại sao lại truy thu có 383 tỷ thì được giải trình do điều kiện cuối năm nên đoàn chỉ căn cứ vào số liệu do Công ty tự tính toán để kiến nghị truy thu chứ chưa kiểm tra, rà soát các hồ sơ tài liệu liên quan của doanh nghiệp.
“Việc chúng tôi kiến nghị 882 tỉ đồng là đúng và thanh tra thuế làm không đúng”, Tổng Kiểm toán Nhà nước khẳng định.
Tuy nhiên, 8 tháng sau, Unilever có khiếu nại nên Kiểm toán Nhà nước đã mời Tổng cục Thuế và Cục thuế TP Hồ Chí Minh làm việc với doanh nghiệp.
Ông Phớc cho biết, doanh nghiệp đã cung cấp thêm hồ sơ mở rộng, chưa được giám định. Chỉ căn cứ vào hồ sơ họ cung cấp thì kết luận là phải truy thu 575 tỉ đồng.
Sau đó, Phó TGĐ của Unilever làm việc với Kiểm toán Nhà nước, Tổng cục thuế, Cục thuế TP Hồ Chí Minh tại Kiểm toán NN và họ chấp nhận nộp 384 tỉ đồng, kiến nghị không phạt chậm nộp.
“Chúng tôi bàn với các cơ quan là họ chấp nhận số tiền đó thì cứ để họ nộp, còn hồ sơ mở rộng bổ sung sau, chứ không phải do Kiểm toán làm không chính xác”, ông Phớc giải thích.
Ông cho rằng, khi cơ quan kiểm toán, thanh tra vào kiểm tra thuế thì cơ quan thuế có trách nhiệm giải trình. Vì vậy, khi kiểm tra hồ sơ thuế nào đấy, cơ quan thuế phải cử cán bộ làm việc với cơ quan thanh tra, kiểm toán, chịu trách nhiệm phối hợp, cung cấp hồ sơ, giải trình…
Do đó, “khi lập biên bản, cơ quan thuế đã cùng với cơ quan kiển toán, thanh tra làm, thì kết luận của kiểm toán và thanh tra thì cơ quan thuế phải có trách nhiệm thực hiên. Doanh nghiệp kiện cơ quan thuế là đúng rồi”, Tổng Kiểm toán nêu quan điểm.
Ông Phớc nhấn mạnh, từ lúc phối hợp làm việc, cơ quan thuế có quyền đồng ý, không đồng ý, khiếu kiện quyết định của kiểm toán từ lúc phối hợp làm việc.
Diễn biễn việc tranh luận
Trước đó, từ kỳ họp 6 (tháng 10/2018), Bộ trưởng Tài chính cho rằng, cơ quan thuế thực hiện nghiêm túc kết luận của kiểm toán. Nhưng do kiểm toán thực hiện đối chiếu sai, nên doanh nghiệp kiện, liên luỵ tới cơ quan thuế.
Không đồng tình, Tổng Kiểm toán NN đã bấm bút tranh luận lại và khẳng định 3 năm qua chưa có trường hợp nào như thế.
Đến phiên họp thứ 31 ngày 21/2, khi giải trình tại phiên họp Uỷ ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến Dự án Luật Quản lý thuế sửa đổi, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, từ năm 2013 – 2018, đã phát sinh 14 vụ kiện của doanh nghiệp theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước.
Trong đó, xử 10 vụ thì cơ quan thuế thua cả 10, còn 3 vụ đang tiếp tục thụ lý và 1 vụ tạm dừng vì có tình tiết mới.
Ông Dũng cũng đưa ra ví dụ 2 vụ việc Chính phủ đang giao Bộ Tài chính và các bộ, ngành xử lý hiện nay là Sabeco và Unilever.
Đến phiên họp thứ 32 ngày 11/3, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc đã lên tiếng tranh luận lại phát biểu của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng. Ông Phớc khẳng định, “Kiểm toán Nhà nước kết luận đúng và đầy đủ bằng chứng tại thời điểm kiểm toán chứ không có gì sai”.
