Từ trẻ em đến người già đều được khuyến khích ăn nhiều trái cây họ cam, quýt và rau xanh. Tại sao những thực phẩm này lại được đề cao như vậy?
Các loại rau xanh và cam quýt rất giàu vitamin, đó có thể là một câu trả lời đúng nhưng chưa đủ, chúng thật sự rất giàu chất chống oxy hóa.
Trái cây – đặc biệt là những quả mọng nước và các loại hạt đậu là nguồn thực phẩm chứa dồi dào các chất chống oxy hóa tự nhiên.
Chất chống oxy hóa là gì?
Chất chống oxy hóa là các chất tự nhiên hoặc nhân tạo có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tổn hại của tế bào do quá trình oxy hóa. Chế độ ăn uống giàu chất chống oxy hóa làm tăng cường khả năng miễn dịch và tăng cường tuổi thọ.
Một số chất chống oxy hóa phổ biến là vitamin C và E, β-carotene, lycopene, lutein và zeaxanthin. Những thành phần hoạt tính sinh học này tương tác với các loại hóa chất có hại trong cơ thể được gọi là các gốc tự do.
Chất chống oxy hóa hoạt động như thế nào?
Để hiểu được điều này trước tiên phải hiểu về các gốc tự do. Chúng được tạo ra liên tục trong quá trình cơ thể tạo ra năng lượng. Người ta ví von nó như là cái giá phải trả cho việc sử dụng oxy để sản xuất năng lượng.
Chúng bao gồm các loại chất như ion superoxide, gốc hydroxyl, hydrogen peroxide, gốc alkoxy, axit hypochlorous, peroxynitrite, hydroperoxide hữu cơ và gốc peroxyl.
Các chất này là một phân tử có chứa các electron đơn lẻ và chúng cần một electron khác kết hợp để tạo ra chất mới mà không còn gây hại cho cơ thể nữa. Và chính các chất chống oxy hóa kết hợp với các gốc tự do tạo ra sự trung hòa, ổn định cho cơ thể.
Các gốc tự do sinh ra từ đâu?
Chúng được hình thành tự nhiên khi bạn tập thể dục và khi cơ thể chuyển hóa thức ăn thành năng lượng.
Cơ thể của bạn cũng có thể tiếp xúc với các gốc tự do từ nhiều nguồn trong môi trường, chẳng hạn như khói thuốc lá, ô nhiễm không khí và ánh sáng mặt trời. Các gốc tự do đẩy nhanh quá trình lão hóa, gây viêm và gây ra các căn bệnh ung thư.
Chất chống oxy hóa có ở đâu trong tự nhiên?
Chúng chứa nhiều trong các rau quả, các loại hạt và một số loại đồ uống. Khả năng chống oxy hóa của từng thực phẩm được đo bằng chỉ số ORAC, tức là khả năng hấp thụ được oxy, hấp thụ được càng nhiều thì thực phẩm đó có nhiều tiềm năng hơn. Và chúng được phân thành những nhóm như sau:
1. Rau củ
Trong nhóm này những thực phẩm hàng đầu được nhắc đến là atiso, măng tây, bắp cải, hẹ sống, tỏi, gừng,…
2. Trái cây
Mâm xôi, việt quât, nho đen, lựu, mận,… là những loại quả mọng nước chứa nhiều các chất chống oxy hoá nhất.
3. Gia vị và thảo mộc: Ngay cả các loại cây gia vị mà chúng ta ít khi xem trọng chúng về giá trị dinh dưỡng thì chúng lại có rất nhiều lợi ích khác nhau và thành phần chống oxy hoá hữu hiệu.
Có thể nhắc đến các loại phổ biến như: kinh giới, bạc hà, thì là, bột ớt, quế, đinh hương, hạt nhục đậu khấu, hạt tiêu, nghệ,…
4. Các loại quả hạch: quả óc chó, hồ đào, hạt maca, hạt điều
5. Các loại hạt ngũ cốc: Đậu nành, đậu lăn, cám gạo, đậu phộng, đậu đen,…
6. Các loại đồ uống: Rượu vang đỏ, rượu vang trắng, trà xanh, cà phê…
7. Các loại thực phẩm khác: Socola đen, ca cao, hải sản, bơ đậu phộng, dầu olive,…
Khi đã có được danh sách những gì nên ăn, cũng cần lưu ý thêm rằng, để giữ được các chất chống oxy hóa trong thực phẩm cần thay đổi thói quen nấu nướng, nên thay việc chiên nướng thực phẩm bằng việc hấp, luộc.
Các chất chống oxy hoá giúp ngăn ngừa những căn bệnh nào?
1. Chống lão hóa, làm sáng da
Giống như các cơ quan khác, da liên tục tạo ra các gốc tự do như peroxit, superoxit và oxy đơn. Điều này xảy ra vì các hoạt động trao đổi chất và việc tiếp xúc với tia UV.
Các gốc tự do gây tổn thương tế bào, đẩy nhanh lão hóa, gây ung thư (u ác tính), viêm, sắc tố và mụn trứng cá.
Cơ thể của chúng ta sẽ tạo ra các enzym để chống lại quá trình oxy hóa nhưng bằng cách bổ sung chất chống oxy hóa thông qua chế độ ăn uống, bạn có thể có được làn da trẻ trung một cách chắc chắn hơn.
2. Chống viêm, chống ung thư, tác dụng bảo vệ gan
Khi bệnh gan liên quan đến quá trình oxy hóa, chất chống oxy hóa là loại thuốc tốt nhất. Các bệnh về gan như xơ gan, vàng da, ung thư biểu mô tế bào gan và nhiễm ký sinh trùng.
Chất chống oxy hóa như curcumin, resveratrol, caffeine, quercetin, naringenin, và silymarin có thể có hiệu quả trong vấn đề này.
3. Bảo vệ tim mạch
Các vitamin C và E chống oxy hóa và các chất phytochemical như quercetin, beta-carotene, lycopene và lutein đã cho thấy tác dụng bảo vệ tim mạch tuyệt vời.
Chúng dọn sạch các gốc tự do và kích hoạt sản xuất chất các chất chống oxy hóa trong cơ thể bạn.
4. Bảo vệ não
Mức độ cao của các gốc tự do trong máu làm tăng tỷ lệ các bệnh về não. Bổ sung chế độ ăn uống của bạn với chất chống oxy hóa có tác động trực tiếp đến não, nhận thức, học tập và trí nhớ.
Chế độ ăn uống giàu vitamin E và C trong khi mang thai giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi các khối u não và biến dạng.
5. Hỗ trợ khả năng sinh sản
Các loại oxy phản ứng (ROS) có thể có tác động đến số lượng tinh trùng, sự vận động của tinh trùng, và sự trưởng thành hoặc khả năng tồn tại của tinh trùng.
Ở phụ nữ, chất lượng trứng kém, khiếm khuyết ống dẫn trứng, lạc nội mạc tử cung, và thậm chí rối loạn rụng trứng có thể phát sinh một phần do ROS trong máu.
Áp dụng liệu pháp chống oxy hóa (vitamin và phytochemical) cho các vấn đề vô sinh như vậy có thể khôi phục lại sự cân bằng nội tiết tố, loại bỏ các gốc tự do và cải thiện tinh trùng, tăng cơ hội thụ thai.
Thiên nhiên đã cho chúng ta vũ khí mạnh mẽ để chống lại những căn bệnh nguy hiểm vì vậy chúng ta hãy tận dụng những thực phẩm tốt để bảo vệ bản thân.
Đây chính là lúc chúng ta nên xem lại chế độ ăn uống của mình và thiết lập một chế độ ăn lành mạnh. Chúng cũng không quá khó khăn khi nguồn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa rất đa dạng và rẻ tiền.
*Theo stylecraze
