Tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc. Ảnh: Cục Khảo sát địa chất Trung Quốc.
Mỹ bày tỏ quan ngại sâu sắc trước việc Trung Quốc tiếp tục can thiệp vào các hoạt động dầu khí của Việt Nam trong Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ).
Điều này đặt ra câu hỏi nghiêm túc về cam kết của Trung Quốc, bao gồm Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và đối với việc giải quyết hòa bình các tranh chấp trên biển, thông cáo nêu rõ.
Cũng theo thông cáo mới nhất của Bộ Ngoại giao Mỹ, việc Trung Quốc tái triển khai tàu khảo sát, cùng với các tàu hộ tống vũ trang, vào vùng biển ngoài khơi Việt Nam gần Bãi Tư Chính ngày 13/8, là một sự leo thang của Bắc Kinh trong việc đe dọa, buộc các bên ngừng việc phát triển tài nguyên ở Biển Đông.
Trong thông cáo, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng, Trung Quốc đã có một loạt các bước đi hung hăng can thiệp vào các hoạt động kinh tế lâu đời của các nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, trong nỗ lực nhằm ép buộc các nước từ chối hợp tác với các công ty dầu khí nước ngoài và chỉ làm việc với các doanh nghiệp Trung Quốc.
Trong trường hợp ở Bãi Tư Chính, Trung Quốc đang gây áp lực cho Việt Nam về việc hợp tác với một công ty năng lượng của Nga và các đối tác quốc tế khác, thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ.
Các hành động của Trung Quốc làm suy yếu hòa bình và an ninh khu vực, gây ra thiệt hại kinh tế cho các quốc gia Đông Nam Á bằng cách ngăn chặn các nước tiếp cận nguồn tài nguyên ước tính 2,5 nghìn tỷ USD chưa được khai thác và cho thấy Trung Quốc coi thường quyền tiến hành các hoạt động kinh tế trong vùng đặc quyền kinh tế của các nước, được xác định theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển mà chính Trung Quốc đã phê chuẩn năm 1996.
Mỹ phản đối mạnh mẽ bất kỳ nỗ lực nào của Trung Quốc nhằm đe dọa, ép buộc các nước đối tác từ chối hợp tác với các công ty không phải của Trung Quốc, hoặc nói cách khác là quấy rối các hoạt động hợp tác của họ.
Mỹ cam kết tăng cường an ninh năng lượng cho các đối tác và đồng minh ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương và đảm bảo sản xuất dầu khí khu vực không bị gián đoạn cho thị trường toàn cầu, thông cáo khẳng định.
