Bèo cái loài cây dại sống nổi trên mặt nước, từ trước đến nay người dân vẫn vớt về để làm thức ăn cho gia súc. Ít ai có thể ngờ loại rau dại này lại là một vị thuốc nam chữa bệnh.
Loài cây dại của Việt Nam như là thuốc quý đẹp da của người Nhật
Bèo cái là một loài cậy thuộc họ ráy có nhiều tên gọi khác nhau như bèo ván, bèo tai tượng. Tại Trung Quốc bèo cái được gọi với cái tên Đại phiêu – Đại phù bình.
Đây là loại cây mọc nhỏ sống nổi trên mặt nước. Trước kia bèo cái được thả khắp ao, hồ… để làm thức ăn nuôi lợn, gà. Đặc tính của loài cây này sinh sản rất nhanh bằng cách đâm nhánh ngang, thành trồi rồi mới mọc thành cây.
Theo Đại tá Lương y Bùi Hồng Minh, Phó chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, trong y học cổ truyền bèo cái được nhắc đến với nhiều tác dụng chữa bệnh về dị ứng. Bèo cái có thể thu hái quanh năm, nhiều hơn vào mùa hè cây sinh trưởng tốt. Sau khi, thu hoạch bèo cái rửa sạch có thể dùng tươi hoặc phơi khô dùng dần.
Cũng theo vị Lương y này, nếu như ở Việt Nam coi bèo cái là thứ dùng để cho lợn ăn, thì tại Nhật Bản nó lại được dùng như là thứ thuốc quý để làm đẹp da.
Bèo cái được dùng làm thuốc, ảnh minh hoạ.
Chữa bệnh từ bèo cái
Bèo cái là loại cây có tính chất gây ngứa (do thuộc họ nhà ráy). Khoa học đã chứng minh bèo cái cho các chất như sau: protein, lipid, cellulose, phospho,kali, chlorid, kali sulfat… Đây đều là những chất cần thiết giúp cho có một thể trạng sức khỏe tốt.
Lương y Bùi Hồng Minh cho hay: “Trong Đông y bèo cái có vị cay, tính lạnh, đi vào kinh phế. Có tác dụng chống dị ứng, làm ra nhiều mồ hôi, bài sỏi, thải độc, lợi tiểu. Bèo cái được sử dụng làm thuốc trong trường hợp có các chứng bệnh như: dị ứng, nổ mề đay, ngứa, hen, phù thũng, viêm thận, bí tiểu tiện…”.
Bài thuốc từ bèo cái
Bài thuốc 1: Bèo cái khô 4-10g sắc uống để chữa dị ứng, mề đay, thải độc, lợi tiểu…
Bài thuốc 2: Chữa ban, sởi mới phát không mọc ra được dùng bèo cái 8gram, sắc uống
Bài thuốc 3: Chữa bí đái: bèo cái 6g; mộc tặc 9g; ma hoàng 3g; liên kiều 9g; xích tiểu đậu 9g; cam thảo 3g; vỏ bí đao 12g; vỏ dưa hấu 12g, sắc uống.
Bài thuốc 4: chữa hen, mề đay, phát ban, dị ứng: bèo cái 6g; xác lột con ve sầu 3g; phòng phong 5g; kim hoa ngân 5g, sắc uống.
Bài thuốc 5 chữa lang ben, mụn trứng cá, đẹp da: bèo cái tươi bỏ rễ, rửa sạch, phơi khô trong bóng mát tán nhỏ. Dùng làm thuốc chữa lang ben bệnh ngoài da ngày đắp 2 lần. Dùng để đẹp da cho thêm mật ong đắp mặt nạ 3 lần/tuần.
Bài thuốc 6: Điều trị bị ngứa, dị ứng dùng bèo cái bỏ rễ rửa sạch kết hợp với ké đầu ngựa, kim ngân hoa, kinh giới nấu nước ấm tắm
Lương y Bùi Hồng Minh khuyến cáo, bèo cái là vị thuốc có tính hàn vì vậy người cơ thể đang suy yếu, người ra mồ hôi nhiều không nên uống. Khi dùng béo cái làm thuốc cần phải lưu ý phân biệt bèo cái với các loại bèo khác.
Bèo cái sống nổi trên nước không có thân, lá mọc thành hoa thị quanh gốc, phần trên mặt nước chỉ cao 2cm, phiến lá hình trứng dài 2-8cm, lá có nhiều lông nhung không thấm nước.