Tại trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân điều trị ung thư gan đang đứng đầu và hầu như bệnh nhân đều đến điều trị ở giai đoạn muộn.
Bệnh âm thầm phát triển
Bệnh nhân Trịnh Văn S (66 tuổi, địa chỉ xã Xuân Thành, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) có triệu chứng đau bụng hạ sườn phải, mệt mỏi, ăn kém. Sau khi, đến bệnh viện khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng,bệnh nhân được chỉ định nhập viện với chẩn đoán ung thư gan.
Theo Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng – Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam ung thư nguyên phát của gan là loại thường gặp nhất ở cả nam và nữ ở nước ta. Nguy cơ mắc ung thư gan ở nam giới gấp 3 lần phụ nữ. Ung thư gan khó được phát hiện sớm và tỷ lệ điều trị khỏi rất thấp. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh được.
Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng – Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam.
Bệnh ung thư gan được xem là bệnh thầm lặng, ban đầu người bệnh không có triệu chứng và khi hình thành khối u người bệnh mới có cảm giác mờ nhạt như: ăn không ngon, ăn khó tiêu, mệt và đuổi sức, nặng ở bờ dưới sườn bên phải.
Đến bác sĩ mới biết gan to, siêu âm thấu u gan đã lan rộng. Lúc này bệnh nhân bị trướng bụng, không thèm ăn, mệt mỏi, vàng da, bệnh đã ở giai đoạn muộn.
Khi làm các xét nghiệm nếu xét nghiệm AFP lên cao, HBsAg lên cao sẽ là chỉ điểm để truy tìm ung thư gan. Tuy nhiên, một số trường hợp AFP tăng cao nhưng cũng không có bệnh ung thư, một số trường hợp khối u to nhưng AFP lại bình thường.
Bệnh phòng tránh như nào?
Ung thư gan hoàn toàn có thể phòng tránh được, theo Giáo sư Hùng đến nay người ta đã biết cái gì gây ra ung thư gan đó là viêm gan vi rút B và C, rượu và aflatoxin là những thủ phạm tàn phá lá gan.
Hạn chế tối đa rượu bia và các loại đồ uống có cồn, không ăn các loại ngũ cốc đã có nấm mốc phòng ung thư gan.
Thứ nhất: Viêm gan vi rút là một đại dịch với mối đe dọa chết người đó là xơ gan và ung thư gan. Trong khi đó, nước ta nằm trong vùng dịch có tỷ lệ viêm gan rất cao. Có tới 10 – 20 % dân số mắc viêm gan vi rút mạn tính, ngoài ra viêm gan C vẫn chưa thống kê tính được nhưng vẫn gia tăng.
Viêm gan vi rút chính là đại dịch đưa người Việt tới ung thư gan. Cứ khoảng 100 người ung thư gan thì có tới 80 người do vi rút viêm gan B và 20 người do vi rút viêm gan C.
Đặc biệt, nhiều người không biết mình đã bị viêm gan nên khi bị phát hiện ung thư gan họ hoàn toàn suy sụp. Còn bệnh viêm gan tiến triển thành xơ gan, ung thư gan cứ âm thầm nhiều năm ăn mòn lá gan của người bệnh.
Thứ hai: Đó là nhiễm độc aflatoxin đây là loại độc do nấm aspergillus flavus trong các loại hạt ẩm mốc như đậu phộng, bắp, gạo… Độc tố aflatoxin hại gan dẫn tới gan nhiễm mỡ, xơ gan và đích cuối là ung thư gan. Aflatoxin và viêm gan vi rút đã liên thủ với nhau vùi dập lá gan.
Thứ ba: là viêm gan do rượu. Nếu bình thường uống rượu gây tổn thương tế bào gan nhưng dần dần lá gan được phục hồi. Với những người uống nhiều rượu thì lâu ngày gan nhiễm mỡ, dẫn đến viêm gan, xơ gan và trên nên có viêm gan vi rút thì lá gan dễ dàng bị phá nát.
Điều này dễ hình dung vì sao ung thư gan lại xảy ra ở nam giới nhiều hơn, nam giới có nguy cơ mắc cao hơn phụ nữ bởi theo giáo sư Hùng thói quen uống rượu, gặm nhấm chút đồ nhậu như lạc rang, ngô rang… cộng thêm viêm gan vi rút B và viêm gan vi rút C làm cho ung thư gan bùng lên nhanh chóng.
Với những sát thủ của lá gan như trên, giáo sư Hùng nhấn mạnh ung thư gan hoàn toàn có thể phòng tránh được. Trước tiên, tránh xa vi rút viêm gan B và C. Hiện nay, viêm gan B đã có vắc xin phòng và trẻ sơ sinh cần được tiêm phòng vắc xin viêm gan B, viêm gan vi rút C chưa có vắc xin phòng nhưng phòng qua con đường lây nhiễm như tiêm chích, truyền máu…
Khi đã bị viêm gan vi rút cần điều trị cho đúng, hiệu quả và khám sức khỏe thường xuyên. Bất cứ ai cũng nên tiêm phòng viêm gan vi rút B
Hạn chế tối đa rượu bia và các loại đồ uống có cồn, không ăn các loại ngũ cốc đã có nấm mốc.
