Ung thư tuỵ hay ung thư tuyến tuỵ được mệnh danh là ung thư tử thần, tỷ lệ sống sót chỉ 5%. Ung thư tuỵ là căn bệnh ung thư khó phát hiện nhất hiện nay.
Đau bụng âm ỉ khám ra ung thư
Anh Nguyễn Văn H (48 tuổi, quê Lạc Thuỷ, Hòa Bình) tới Bệnh viện Bạch Mai khám vì thời gian gần đây anh H thường mệt mỏi, sụt cân, bụng hơi đau âm ỉ.
Anh H chia sẻ, cảm giác mệt mỏi dù làm những công việc nhẹ và thường đi ngoài lúc phân sống, lúc phân bạc màu. Cảm giác hệ tiêu hóa có vấn đề, nhưng anh H ngại đi khám bệnh. Tới khi các triệu chứng khó chịu tăng anh H mới chịu tới bệnh viện khám.
Kết quả xét nghiệm máu chỉ số CA19.9 của anh H cao nên bác sĩ đã chỉ định chụp CT scan. Trên hình ảnh phim có khối u đầu tụy lan xuống thân tuỵ. Bác sĩ nghi ngờ ung thư tuyến tuỵ. Anh H được chỉ định phẫu thuật cắt tuỵ.
Khối u ung thư tụy xâm lấn thân tuỵ
Kết quả giải phẫu tế bào học chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến tuỵ. Tổn thương ung thư đã lan đến các mô xung quanh tuyến tụy và có các hạch bạch huyết gần đó, bao quanh hoặc chặn các mạch máu lớn gần tuỵ.
Dù đã được phẫu thuật, anh H vẫn rất lo lắng về sức khỏe của mình bởi anh biết các bệnh nhân ung thư tụy thường gọi đây là căn bệnh tử thần.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh – Trưởng khoa Ung bướu và y học hạt nhân Bệnh viện nhân dân 115 TP.HCM cho biết, tuyến tụy nằm sau dạ dày do đó các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng rất khó phát hiện.
Chỉ khi khối u lớn lên có triệu chứng rõ ràng bệnh nhân đi khám bệnh đã ở giai đoạn 3, giai đoạn 4. Trên thế giới ung thư tuyến tụy là căn bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu.
Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân chết do ung thư tụy chiếm khoảng 95% trong năm đầu tiên, tỷ lệ sau 5 năm chỉ 5 %, trong khi đó, bệnh nhân phải trải qua rất nhiều phẫu thuật lớn để cắt u tuỵ.
Ung thư tuyến tụy phát triển gây chèn ép đường mật gây chèn ép tuyến mật, gây suy gan, hôn mê gan làm cho bệnh nhân tử vong trước khi ung thư tụy hoành hành, di căn gan.
Dấu hiệu của ung thư tuỵ
Bác sĩ Ngọc Anh cho biết, do đặc thù giải phẫu học tuyến tụy nằm sâu nên triệu chứng mơ hồ, bệnh nhân đau âm ỉ vùng bụng, sụt cân, có thể vàng da, vàng mắt và xuất hiện bướu ở ổ bụng. Các triệu chứng ở giai đoạn này đã nằm ở giai đoạn 4.
Ảnh minh hoạ.
Tại Bệnh viện Nhân dân 115, bác sĩ Anh cho biết bệnh nhân đến khám ung thư tuyến tụy đều ở giai đoạn muộn.
Theo thống kê của bệnh viện gần 80% bệnh nhân đến ở giai đoạn cuối. Ở giai đoạn này bác sĩ chỉ điều trị giảm nhẹ và biến chứng gây chèn ép mật, chỉ 10 % bác sĩ mới có thể can thiệp, xử lý cho bệnh nhân. Tuy nhiên số bệnh nhân được phẫu thuật tỷ lệ bệnh thành công cũng rất thấp.
Dấu hiệu của ung thư tụy theo bác sĩ Anh có thể nhận biết qua một vài dấu hiệu sau:
Phân bạc màu, đi ngoài phân trắng
Sụt cân không rõ nguyên nhân
Đi tiêu chảy
Vàng da
Thay đổi chế độ ăn uống
Tuy nhiên, bác sĩ Anh cho biết đây là các triệu chứng khởi đầu của bệnh lý ác tính hệ tiêu hóa trong đó có bệnh ung thư tuyến tuỵ.
Việc tầm soát chẩn đoán ung thư tụy có thể bằng cách chụp CT scan, một số xét nghiệm cơ bản nhưng để có chẩn đoán chính xác nhất là phải có chẩn đoán tế bào học. Các xét nghiệm cận lâm sàng và lâm sàng giúp bác sĩ đi đến chẩn đoán về ung thư tụy chính xác hơn.
Điều trị ung thư tụy cũng giống như ung thư khác bác sĩ phải kết hợp nhiều phương pháp khác nhau từ phẫu thuật, xạ trị, hóa chất, liệu pháp sinh học và việc điều trị như nào đều tùy vào giai đoạn phát hiện. Nếu ở giai đoạn bác sĩ phát hiện khối u vùng đầu tuỵ, thân tụy bác sĩ có thể phẫu thuật.
Tuy nhiên, để phẫu thuật u tụy bệnh nhân phải ở giai đoạn sớm, phải có sức khỏe vì cắt tụy bệnh nhân phải cắt 5 – 6 cơ quan khác nên ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân mổ được thì tỷ lệ sống qua 5 năm cũng chỉ đạt 5 %.
