Vệ binh Quốc gia Mỹ được Tổng thống Trump điều động dẹp biểu tình mạnh đến mức nào?

Kích hoạt đạo luật chống bạo động, ông Trump muốn Quân đội Mỹ vào cuộc

Phát biểu trước báo giới tại vườn Hồng ở Nhà Trắng vào sáng nay 2/6 (theo giờ Hà Nội), Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ mạnh tay hơn với các cuộc biểu tình bạo động đang diễn ra trên khắp nước Mỹ.

“Tôi sẽ điều động hàng nghìn và hàng nghìn binh sĩ trang bị vũ trang, quân nhân, sĩ quan hành pháp tới để ngăn chặn biểu tình, trộm cướp, tấn công, phá phách và hủy hoại tài sản. Chúng ta sẽ kết thúc chúng”, Tổng thống Trump khẳng định.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trước báo giới về khả năng sử dụng quân đội trấn áp các cuộc biểu tình bạo động đang diễn ra ở 23 bang trên khắp nước Mỹ. Ảnh: CNN.

Tổng thống Trump đồng thời cũng đề nghị các thống đốc và thị trưởng bảo đảm sự hiện diện của lực lượng hành pháp cho tới khi bạo lực được dẹp yên. Ông cũng cảnh báo sẽ triển khai quân đội đến từng bang nếu các thống đốc không sử dụng lực lượng Vệ binh Quốc gia một cách mạnh mẽ hơn.

Ông chủ Nhà Trắng khẳng định đang xem xét khả năng sử dụng Đạo luật chống bạo động 1807 (Insurrection Act) cho phép Tổng thống Mỹ sử dụng quân đội để giải quyết tình trạng bất ổn trong nước.

Tuy nhiên, tuyên bố trên của Tổng thống Trump lại khiến nhiều quan chức Lầu Năm Góc cảm thấy lo ngại vì tình hình chưa tới mức phải sử dụng tới Đạo luật chống bạo động, trừ khi thống đốc các bang kêu gọi sự hỗ trợ của chính phủ liên bang. Lãnh đạo nhiều bang cũng không đồng tình với ý định sử dụng quân đội để trấn áp biểu tình của ông Trump.

Vùng đỏ là 23 bang đang xảy ra biểu tình bạo động ở Mỹ tính đến chiều ngày 1/6 theo giờ địa phương. Ảnh: CNN.

Theo giới quan sát Tổng thống Trump chỉ có thể trông cậy vào lực lượng Vệ binh Quốc gia để vãn hồi trật tự, bởi sự can thiệp của quân đội mang lại quá nhiều rủi ro cũng như ảnh hưởng đến hình ảnh của ông Trump trong cuộc bầu cử sắp tới.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm 1/6 cho biết, đã có hơn 17.000 binh sĩ thuộc Vệ binh Quốc gia được triển khai tới thủ đô Washington và 29 bang để vãn hồi trật tự, cũng với đó là 45.000 binh sĩ tham gia hỗ trợ đối phó với đại dịch Covid-19. Đây là mức triển khai Vệ binh Quốc gia lớn nhất từ trước đến nay tại Mỹ.

Theo New York Times, các cuộc biểu tình kèm bạo động đã bùng phát tại hơn 140 thành phố tại 23 bang trên khắp nước Mỹ tính đến cuối ngày 1/6 ( theo giờ địa phương).

Vệ binh Quốc gia Mỹ là gì?

Vệ binh Quốc gia (United States National Guard) là một một phần của các lực lượng vũ trang Mỹ, hoạt động như các đơn vị quân sự dự bị nằm dưới quyền kiểm soát của cả chính quyền liên bang và chính quyền tiểu bang.

Tất cả 50 tiểu bang, thủ đô Washington và ba vùng lãnh thổ của Mỹ đều có các đơn vị Vệ binh Quốc gia riêng. Chỉ huy các đơn vị này ở mỗi bang thường là thống đốc bang, tuy nhiên trong tình trạng khẩn cấp Tổng thống Mỹ hoặc Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ có thể liên bang hóa quyền chỉ huy Vệ binh Quốc gia thông qua các đạo luật quốc phòng.

Vệ binh Quốc gia bang Georgia được triển khai tới thành phố Atlanta ngay sau khi các cuộc biểu tình hòa bình biến thành bạo động. Ảnh: GA National Guard.

Quyền kích hoạt hay huy động Vệ binh Quốc gia có thể thấy rõ qua việc thống đốc một số bang ở Mỹ triển khai lực lượng này đối phó với các cuộc biểu tình bạo động sau cái chết của người đàn ông da màu George Floyd, 46 tuổi tại thành phố Minneapolis, bang Minnesota vào ngày 25/5/2020.

Dù là một nhánh của Quân đội Mỹ thế nhưng lực lượng nòng cốt của Vệ binh Quốc gia lại là dân quân, được huấn luyện quân sự chuyên nghiệp trong thời gian ngắn và tiếp tục được đào tạo bổ sung một lần mỗi tháng, cùng với đó là chương trình huấn luyện tập trung hai tuần mỗi năm.

Nếu Lục quân, Hải quân và Không quân Mỹ được xem như các đơn vị viễn chinh thì nhiệm vụ chính của Vệ binh Quốc gia lại là bảo vệ an ninh nội địa trước các mối đe dọa từ bạo loạn, bất ổn, thiên tai dịch bệnh, tấn công khủng bố, xâm lược từ bên ngoài hoặc tham chiến ở nước ngoài như một bộ phận của Quân đội Mỹ.

Mặc dù là một đơn vị quân sự dự bị nhưng Vệ binh Quốc gia Mỹ lại cơ cấu tổ chức, quy mô và trang bị không khác gì một đội quân thu nhỏ, đủ khả năng đáp ứng mọi tình huống xảy ra bên trong nước Mỹ mà không cần tới sự hổ trợ của các lực lượng khác.

Ngoài ra, Vệ binh Quốc gia Mỹ còn được trang bị kho vũ khí đồ sộ với xe tăng, xe bọc thép, chiến đấu cơ, tiêm kích tàng hình, máy bay ném bom chiến lược và cả máy bay tấn công không người lái.

Bản thân Vệ binh Quốc gia Mỹ cũng được phân thành hai lực lượng gồm: Lục quân Vệ binh quốc gia (Army National Guard – ARNG) và Không quân Vệ binh quốc gia (Air National Guard – ANG). Tổng quân số của lực lượng này vào khoảng 450.100 người chiếm hơn 50% lực lượng dự bị của Quân đội Mỹ.

Về cơ bản Lục quân Vệ binh quốc gia có thể được xem như là đơn vị dự bị của Lục quân Mỹ với quân số khoảng 343.000 người (theo số liệu 2018), biên chế thành 8 sư đoàn bộ binh. Mỗi sư đoàn phụ trách từ 3 – 5 bang.

Vệ binh Quốc gia bang California với xe bọc thép Humvee làm nhiệm vụ bảo vệ tòa thị chính Los Angeles. Ảnh: AP.

Cấu trúc lực lượng ARNG về cơ bản không khác gì các đơn vị Lục quân Mỹ, cũng được phân chia thành các đơn vị bộ binh, bộ binh cơ giới, pháo binh, tăng thiết giáp, công binh, quân cảnh và các đơn vị không vận…

Trang bị tiêu chuẩn của lực lượng này thường là súng trường tấn công M16A4, M4A1 carbine, súng ngắn bắn tự động M11, M17 và M18. Lực lượng thiết giáp của ARNG cũng được biên chế xe tăng chiến đấu chủ lực M1A2 Abrams, xe thiếp giáp chở quân M113, xe thiết giáp Stryker, xe bọc thép Humvee, xe bọc thép M1117 cũng nhiều phương tiện cơ giới khác.

Trong nhiệm vụ gìn giữ an ninh và chống bạo động Vệ binh Quốc gia thường chỉ sử dụng xe bọc thép Humvee và M1117, tất nhiên các xe này đều bị gỡ vũ khí trước khi lăn bánh trên đường phố.

Không quân Vệ binh Quốc gia có quân số khiêm tốn hơn Lục quân, chỉ khoảng 129.124 người, tuy nhiên lực lượng này lại sở hữu dàn chiến đấu cơ hiện đại mà nhiều quốc gia thèm muốn, khoảng 1.000 máy bay quân sự các loại.

Không quân Vệ binh Quốc gia bang Vermont là đơn vị đầu tiên của ANG được trang bị tiêm kích tàng hình F-35. Ảnh: f35.com.

Lực lượng Không quân Vệ binh quốc gia được biên chế thành 89 không đoàn phân bố khắp nước Mỹ theo tỉ lệ từ 1-5 không đoàn ở mỗi bang, phụ thuộc vào tầm quan trọng và sự hiện diện của các cơ sở quân sự cần được bảo vệ trên lãnh thổ của bang đó.

Nhiệm vụ chiến đấu chính của Không quân Vệ binh Quốc gia là bảo vệ không phận Mỹ, thực hiện các chức năng phòng không không quân. Bên cạnh đó, lực lượng này còn tuần tra không phận, bảo vệ các cơ sở quan trọng trên lãnh thổ Mỹ, đánh chặn máy bay.

Để có thể hoàn thành các nhiệm vụ trên, Không quân Vệ binh Quốc gia được trang bị các chiến đấu cơ tốt nhất của Quân đội Mỹ, nổi bật nhất có thể kể tới như chiến đấu cơ F-15C/D, F-16, tiêm kích tàng hình F-22A, F-35A, máy bay ném bom tàng hình B-2, cường kích A-10, máy bay không người lái MQ-1, MQ-9.