Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm.
“Vai trò của Quốc hội phải làm chính sách như thế nào để người công nhân có thu nhập đủ sống”, bà Tâm nói.
ĐB Vũ Tiến Lộc: Giảm thời gian lao động sẽ dẫn tới giảm tiền lương của người lao động
Sáng 23/10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi). Một trong những nội dung được nhiều ĐBQH cho ý kiến là giờ làm việc của người lao động (quy định tại điều 105 dự thảo Luật).
Một số ý kiến đề nghị nghiên cứu để quy định người lao động làm việc theo chế độ 44 giờ/tuần, ngược lại một số ý kiến đề nghị cần hết sức cân nhắc khi thay đổi quy định về thời giờ làm việc bình thường trong bối cảnh hiện nay và nên giữ như quy định hiện hành về tuần làm việc 48 giờ/tuần.
ĐB Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị giữ nguyên theo quy định hiện hành, bởi quy định phù hợp với thực tiễn của nền kinh tế và rất nhân văn.
Ông nói, chúng ta quy định linh hoạt thời gian làm việc tối đa là 48h/tuần và Nhà nước khuyến khích tuần làm việc ít hơn là 44 hay 40h, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của doanh nghiệp và sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động với người lao động.
“Quy định này hợp lý, hợp tình bởi hầu hết các quốc gia có trình độ phát triển tương tự như nước ta và đang là đối thủ cạnh tranh trực tiếp của chúng ta đều quy định thời gian làm việc là 48h.
Chúng ta vừa mới chỉ thoát khỏi ngưỡng nghèo và mới là nước có thu nhập trung bình ở trình đột thấp, năng suất lao động thậm chí còn đang thấp nhất trong khu vực thì áp dụng thời gian lao động như các nước xung quanh là phù hợp.
Hơn nữa giảm thời gian lao động sẽ làm suy giảm cạnh tranh quốc gia gây trở ngại cho việc thực hiện các mục tiêu tăng trưởng và khó đưa đất nước thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, nguy cơ lớn nhất với tương lai nền kinh tế VN“, ông Lộc nêu.
Ông Vũ Tiến Lộc.
Vị ĐBQH này cho hay, giảm thời gian lao động sẽ dẫn tới giảm tiền lương, sẽ chậm lại kế hoạch tăng lương cho người lao động.
Cùng với đó, do năng suất lao động thấp nên tiền lương và thu nhập của phần lớn người lao động vẫn chưa cao, nên nếu giảm thời gian làm việc đồng nghĩa với việc giảm thu nhập và người lao động vẫn cứ phải tìm thêm việc làm để có thêm thu nhập, chủ yếu ở khu vực phi chính thức và nhiều hệ lụy.
“Giảm giờ làm trong bối cảnh hiện nay sẽ không mang lại lợi ích cho người lao động, chi phí lao động doanh nghiệp tăng lên, năng lực cạnh tranh doanh nghiệp giảm sút, nhiều doanh nghiệp sẽ phải thu hẹp sản xuất và người lao động sẽ mất việc làm.
Cùng với đó, để duy trì sản xuất trong điều kiện giảm giờ làm, doanh nghiệp buộc phải tuyển thêm lao động, trong thị trường lao động hiện nay tỉ lệ thất nghiệp rất thấp các doanh nghiệp khó tuyển thêm lao động…
Nếu giảm giờ làm việc 44h/tuần có thể dẫn đến giảm sản lượng, kim ngạch xuất khẩu…“, ông Lộc nêu.
ĐBQH Nguyễn Thị Quyết Tâm: “Chúng ta phải trả lời câu hỏi vì sao người công nhân cần làm thêm giờ”
Tranh luận lại với ĐB Lộc, ĐBQH Nguyễn Thị Quyết Tâm (nguyên Chủ tịch HĐND TP Hồ Chí Minh) cho rằng, bà không biết ĐB Lộc nghe từ đâu để nói quy định về quan điểm mở rộng khung thỏa thuận thời giờ làm việc thêm tối đa trong dự thảo Bộ Luật lao động nếu được Quốc hội thông qua nó sẽ “hợp lý, nhân văn và tự nguyện”.
“Đặc biệt, tôi quan tâm đến vấn đề nhân văn và tự nguyện. Nhân văn và tự nguyện trên cơ sở nào? Nói đến tự nguyện ta nghe từ đâu?
Nếu nói rằng nghe từ người lao động mà nói tự nguyện, tôi lấy làm lạ. Tôi thực sự bất ngờ với nhận định này của ĐB Lộc. Bởi tôi nghe rất nhiều công nhân và công tác công đoàn nói rằng, người công nhân không muốn làm thêm giờ mặc dù trên thực tế họ cần làm thêm giờ.
Chúng ta phải trả lời câu hỏi vì sao người công nhân cần làm thêm giờ và câu hỏi đó quá dễ trả lời, bởi thu nhập hiên nay của người công nhân thực sự không đủ để trang trải cuộc sống tối thiểu của họ“, bà Tâm nói.
Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm.
Nữ ĐBQH rớm nước mắt, nghẹn ngào nói thêm: “Chúng ta hãy nhìn thực tế vào người công nhân, dáng vẻ, tâm thế của người công nhân khi đến làm việc, nhìn vào cuộc sống thực tế của người công nhân và hãy nhìn vào những đứa trẻ mà cha mẹ phải gởi về quê.
Có người mẹ, cha nào muốn xa con mình không, thậm chí, có người 1 – 2 năm chưa về được thăm quê. Có những gia đình, ông bà rất già vẫn phải giữ cháu để con đi làm việc.
Hãy trân trọng những người lao động như thế, họ không cam chịu, không muốn trở thành gánh nặng của xã hội. Họ phải đi tìm việc làm mà nói rằng họ tự nguyện phải làm quần quật suốt ngày“.
Bà Tâm cho rằng, quan điểm này cần tranh luận để làm sáng rõ và nói rằng tự nguyện thì họ không tự nguyện mà cần làm thêm để có thu nhập.
“Vai trò của Quốc hội phải làm chính sách như thế nào để người công nhân có thu nhập đủ sống, đủ trang trải cuộc sống.
Để họ có thời giờ để học tập, nâng cao tay nghề, giải trí, chăm sóc bản thân, gia đình và thực hiện các quan hệ xã hội.
Đó là quyền con người được Hiến pháp quy định. ĐB phát biểu có nghĩ đến những quy định trong Hiến pháp về quyền con người phải được bảo vệ như thế nào không?
Phải nghĩ đến trách nhiệm những người sử dụng lao động, không chỉ trách nhiệm, nghĩa vụ mà còn tình người với người lao động. Nhân văn ở đây là bảo vệ quyền con người theo Hiến pháp quy định và nhân văn là tình người trong sử dụng lao động“, bà Tâm bày tỏ.
Nguyên Chủ tịch HĐND TP Hồ Chí Minh nêu thêm, sức cạnh của nền kinh tế không nên và không chỉ chủ yếu dựa vào sức lao động của người lao động mà còn là năng lực quản trị, đổi mới công nghệ, điều kiện làm việc, đó là sự tiến bộ xã hội.
Sự tiến bộ xã hội ở đâu khi chúng ta tăng giờ làm, giảm tiền lương của người lao động, bởi chúng ta giảm xuống còn 44 giờ có nghĩa 4 giờ còn lại người lao động có thể làm thêm, tăng thu nhập. Đó là sự tiến bộ, nhân văn.
