Người dân Nhật Bản nổi tiếng là có tuổi thọ cao nhất thế giới và đảo Okinawa là nơi tập trung nhiều người sống đến trăm tuổi nhất. Thói quen ăn uống khoa học là một trong những yếu tố chính giúp người dân nơi đây duy trì một cuộc sống viên mãn và khoẻ mạnh cho dù tuổi đã cao. Hơn thế, họ luôn giữ tinh thần lạc quan, giúp đỡ nhau.
Theo thống kê dân số thế giới, ở độ tuổi 97, gần 2/3 cư dân ở đảo Okinawa, Nhật Bản vẫn có đủ sức khỏe để tự sinh hoạt mà không cần nhờ đến sự trợ giúp của con cái. Hằng ngày, họ sống trong những căn nhà của mình, tự nấu cơm ăn và sống một cách trọn vẹn dù rằng đã gần 100 tuổi.
Nhà truyền thống ở Okinawa
Okinawa là một quần đảo nằm cách Nhật Bản khoảng 400 dặm về phía Tây Nam. Trong tiếng Nhật, Okinawa có nghĩa là “sợi dây thừng trong biển” vì nơi này nằm giữa đại dương, tiếp giáp với Thái Bình Dương ở phía Đông và biển Hoa Đông ở phía Tây. Phong cảnh nơi đây thật xứng với cái tên “Vùng đất bất tử” với nước biển xanh thăm thẳm, những bờ cát trắng ngà và khí hậu nhiệt đới ấm áp.
Ngay khi vừa đặt chân xuống Okinawa, ta có thể cảm nhận được có một thứ gì đó thật khác biệt ở hòn đảo này. Dù rằng cư dân ở đảo không chạy bộ hoặc đến phòng tập gym, nhưng có rất nhiều người cao tuổi đang tích cực vận động: người thì đang chăm sóc cây cối ở ngoài vườn, người thì đang tập thái cực quyền ở công viên, người thì đang đạp xe đạp hay chơi bóng cửa (crôkê) với bạn bè.
Những người lớn tuổi ở Okinawa ít có nguy cơ mắc các căn bệnh như bệnh tim, chứng suy giảm trí nhớ hay ung thư hơn những người cao tuổi ở Mỹ. Thậm chí, xương của những người già trên đảo còn chắc khỏe hơn xương những người trong tầm tuổi họ trên khắp thế giới. Rất nhiều người trong số họ là đối tượng khảo sát của một trong những cuộc nghiên cứu về người cao tuổi lớn nhất thế giới. Kể từ năm 1976, người ta đã khảo sát gần 1000 người cao tuổi ở Okinawa về bí mật sống thọ của người dân nơi đây.
Nếu hỏi bất kỳ người nào ở Okinawa rằng lý do nào giúp họ sống lâu đến vậy, câu trả lời của họ chỉ gói gọn trong hai chữ Ikigai và Moai.
Thuật ngữ Ikigai được ghép từ ikiru (sống) và kai (thấy được hy vọng). Ikigai là một khái niệm trong tiếng Nhật có nghĩa là “tìm kiếm mục đích sống của đời bạn” hay “một lý do để thức dậy vào mỗi sáng”. Theo người Nhật, mỗi người đều có một Ikigai ẩn. Để tìm được nó, cần phải có một cuộc tìm kiếm sâu rộng và dài lâu. Sự tìm kiếm này được coi là rất quan trọng, vì người ta tin rằng sự khám phá ra Ikigai của một người mang lại cho họ sự thỏa mãn và ý nghĩa của cuộc sống.
Từ xưa đến nay, người dân ở Okinawa không có khái niệm “tuổi về hưu”. Dù tuổi đã cao nhưng người già trên đảo vẫn hăng say lao động trên đồng ruộng, vườn nhà hoặc ra khơi đánh bắt cá. Các cụ có cảm giác rằng chính lao động đã làm cho cuộc sống của họ có ý nghĩa và đáng sống.
Moai là nhóm bạn bè có chung sở thích và thường chăm sóc, giúp đỡ lẫn nhau. Có thể coi mỗi một Moai là một “bộ lạc”, và người Okinawa tin rằng đây là một trong những lý do giúp họ sống thọ hơn. Nhưng trên tất cả, chế độ ăn của người Okinawa mới là kho tàng quý giá mà ta nên học hỏi.
Mâm cơm hằng ngày của người Nhật gồm canh thịt bò hầm khoai tây và cà rốt, dưa chuột muối, súp miso, cơm và cá nướng
Một trong những câu người Nhật thường nói nhất là “Hara hachi bu”. Câu này được lặp lại trước và sau khi ăn và nó có nghĩa là “Hãy ăn no 80%”. Trung bình một người đàn ông trưởng thành ở Mỹ tiêu thụ 2500 calo mỗi ngày, thì ở Okinawa, một người chỉ tiêu thụ 1900 calo. Về mặt sinh học, lý giải cho điều này, các nhà khoa học cho rằng phải mất khoảng 20 phút kể từ khi bắt đầu ăn, dạ dày mới phát tín hiệu đến não rằng nó đã được ăn no.
Cách bày biện thức ăn cũng rất quan trọng. Hầu hết các nhà khoa học đều cho rằng, ăn ít hơn cũng là một nguyên nhân giúp con người sống thọ. Ở Nhật, bữa trưa thường được đựng trong các hộp cơm gọi là hộp bento. Ăn cơm trong hộp bento sẽ giúp ta ăn từng lượng thức ăn nhỏ nhưng lại ăn được nhiều loại thực phẩm hơn.
Một hộp cơm bento gồm cơm trắng rắc gia vị, cà chua, khoai tây nghiền, súp lơ và thịt gà sốt mù tạt mật ong
Không chỉ vậy, người dân Okinawa thường ăn 7 loại trái cây, rau củ khác nhau và 18 loại thức ăn trong một ngày. Bữa cơm người Nhật chủ yếu là cơm, cá, rau và có rất ít thịt trong thành phần ăn. Mỗi người bao giờ cũng có một bát cơm ăn kèm rau cải bó xôi, củ cải hoặc dưa góp, rong biển sấy được dùng để cuộn cơm hoặc ăn không.
Một trong những món ăn phổ biến tại đây đó là Mimiga, một món ăn được làm từ tai lợn – chứa rất ít chất béo và giàu canxi. Họ cũng ăn nhiều đậu phụ, và các loại rau như mướp đắng (Goiya) và khoai lang. Khoai lang Okinawa đặc biệt rất giàu chất dinh dưỡng. Một củ khoai tây nướng có kích thường thông thường được cho là chứa hơn 20.000 (IU) giàu chất xơ và vitamin A. Ngoài ra, một vài người trên đảo còn có thói quen thưởng thức một loại rượu gạo lên men có tên là là Awamori vào mỗi đêm
Món Mimiga tai lợn
Rượu Awamori
Giờ đây ở Okinawa, mọi thứ đang dần thay đổi theo chiều hướng xấu hơn, người trẻ ăn nhiều thịt và đồ ăn nhanh hơn thay vì cá và đậu nành, người dân bản địa cũng hay phải chịu cảnh kẹt xe do ô tô xuất hiện ngày càng nhiều thay vì xe đạp. Những người cao tuổi vẫn luôn được kính trọng, nhưng số người sống đến năm 100 tuổi đã ít hơn so với thập kỷ trước. Tuy nhiên, Vùng đất bất tử nhắc nhở chúng ta về những gì có thể, cho dù bạn sống ở Okinawa hay bất cứ nơi nào khác trên thế giới.
theo CNN