Cố vấn cấp cao về chính sách nhập cư của tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Stephen Miller từng thúc đẩy Nhà Trắng tiến tới ngừng cấp visa cho du học sinh Trung Quốc.
Theo báo cáo ban đầu của tờ Financial Times, ông Miller – với nỗ lực làm giảm làn sóng nhập cư vào Mỹ – là người đứng sau chính sách nhập cư cứng rắn “không khoan nhượng” của chính quyền Trump.
Financial Times dẫn lời 3 nhân vật (ẩn danh) nắm được diễn biến, cho biết hồi đầu năm nay Miller đã thúc giục tổng thống Trump cùng các quan chức cấp cao khác phải cách ly công dân Trung Quốc khỏi môi trường giáo dục đại học, cao đẳng ở Mỹ, như một cách thức ngăn chặn mạng lưới gián điệp của Bắc Kinh, đồng thời trừng phạt các cơ quan học thuật tinh hoa hoạt động nhờ học phí của người nước ngoài và lên tiếng chống lại tổng thống.
Theo báo cáo, ông Trump cuối cùng đã không đồng tình hoàn toàn với ý kiến của Miller trong cuộc tranh luận tại Phòng Bầu dục giữa các quan chức Nhà Trắng về chiến lược an ninh quốc gia 2017 của tổng thống: Cứng rắn nhưng không quá khắc nghiệt.
Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng ông Trump có thể đưa trở lại vấn đề này và cân nhắc chặn visa đối với du học sinh từ Trung Quốc – động thái mà giới quan sát lo ngại sẽ tổn hại lợi ích của các trường học Mỹ cũng như danh tiếng toàn cầu của Mỹ.
Cả Nhà Trắng lẫn Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington chưa lên tiếng về thông tin mới được tiết lộ này.
Trump đã đối đầu với Bắc Kinh trong hàng loạt vấn đề: Thâm hụt thương mại, ăn cắp sở hữu trí tuệ ở Mỹ, gián điệp, bảo trợ Triều Tiên, và tham vọng ở biển Đông. Hành động cứng rắn nhất của Mỹ đến lúc này là áp thuế quan lên 250 tỉ USD giá trị hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ.
Các trường đại học Mỹ và tầm quan trọng của họ đối với Trung Quốc là điều được tổng thống đề cập trong Chiến lược an ninh quốc gia – công bố tháng 12/2017.
“Trung Quốc đã bành trướng quyền lực của họ với cái giá là chủ quyền của các nước khác. Trung Quốc thu thập và khai thác dữ liệu ở mức độ chưa từng thấy,” ông Trump viết.
“Trung Quốc đang xây dựng quân đội mạnh và được tài trợ tốt nhất trên thế giới, sau quân đội của chúng ta. Kho vũ khí hạt nhân của họ được tăng cường và đa dạng hóa. Một phần sự bành trướng kinh tế và hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc có được nhờ họ tiếp cận được nền kinh tế sáng tạo của Mỹ – bao gồm các trường đại học đẳng cấp thế giới của Mỹ.”
Điều tra của Viện giáo dục quốc tế ở New York, Mỹ, cho thấy có 1.078.822 sinh viên quốc tế được nhận vào các trường cao đẳng, đại học Mỹ trong giai đoạn 2016-2017, với mức tăng trưởng 3.4%/năm.
Trung Quốc là nước có lượng sinh viên nhập học ở Mỹ cao nhất với 320.755 người, chiếm 32.5% tổng số và đã tăng trưởng 6.8% trong năm qua.
Tại một buổi chiêu đãi các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ ở New Jersey hôm 7/8 vừa qua, Trump đề cập một quốc gia (không nêu tên) mà “gần như mọi sinh viên [từ đó] đến đất nước này (Mỹ) đều là một gián điệp”. Những người có mặt tại buổi tiệc nói với tờ Politico rằng rõ ràng tổng thống đã ám chỉ Trung Quốc.
