Ngày 20-4 (tức mùng 1-3 âm lịch), tại khu di tích cấp quốc gia Am Chúa (xã Diên Điền, huyện Diên Khánh), UBND huyện Diên Khánh tổ chức khai mạc Lễ hội Am Chúa năm 2023. Đến dự có: ông Nguyễn Khắc Toàn – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; ông Nguyễn Văn Ghi – Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; bà Phạm Thị Xuân Trang – Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; ông Đinh Văn Thiệu – Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành; lãnh đạo huyện Diên Khánh; cùng đông đảo người dân, khách hành hương, khách du lịch trong và ngoài tỉnh.
 |
| Ông Nguyễn Khắc Toàn dâng hương lên Thiên Y Ana Thánh Mẫu. |
 |
| Ông Nguyễn Văn Ghi dâng hương. |
 |
| Bà Phạm Thị Xuân Trang và ông Đinh Văn Thiệu dâng hương. |
Lễ hội Am Chúa năm nay diễn ra từ ngày 20 đến 22-4 (tức từ ngày mùng 1 đến mùng 3-3 Âm lịch), đây là dịp để người dân và du khách thập phương cùng nhau bày tỏ lòng biết ơn đến Thiên Y Ana Thánh Mẫu và cầu mong những điều tốt đẹp trong cuộc sống. “Năm nào Lễ hội Am Chúa được tổ chức, tôi và các thành viên trong gia đình đều thu xếp để tham gia. Về với lễ hội, chúng tôi kính dâng lên Mẫu những vật phẩm do tự tay mình làm ra và nguyện cầu cho bản thân, gia đình, cũng như toàn thể mọi người gặp nhiều điều may mắn, an vui trong cuộc sống”, bà Hoàng Thị Mai – khách hành hương đến từ tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết. Theo ông Lương Duy Hinh – Trưởng Ban quản lý di tích Am Chúa, số lượng các đoàn hành hương đăng ký về dự lễ hội năm nay tăng hơn 10 đoàn so với năm trước. Mọi công tác chuẩn bị cho lễ hội cũng quy mô hơn, chu đáo hơn so với những lần tổ chức trước đây. Việc bố trí, sắp xếp thời gian các đoàn vào thực hiện nghi lễ dâng hương lên Thiên Y Ana Thánh Mẫu cũng được bài bản hơn.
Tại lễ khai mạc, lãnh đạo huyện Diên Khánh đã đọc diễn văn ôn lại giá trị văn hóa truyền thống, tín ngưỡng tâm linh trong phong tục thờ Mẫu của người dân Việt Nam nói chung và ở vùng đất Diên Khánh – Khánh Hòa nói riêng. Năm 1987, lễ hội Am Chúa được chính quyền và nhân dân phục hồi. Trải qua 36 năm, lễ hội Am Chúa đã trở thành lễ hội truyền thống lớn của huyện Diên Khánh và thu hút đông đảo bà con nhân dân từ mọi miền Tổ quốc về tham dự. Năm 1999, di tích Am Chúa được xếp hạng di tích cấp quốc gia. Với sự chung tay góp sức của nhân dân, sự quan tâm hỗ trợ của các cấp, các ngành nên di tích Am Chúa đã trở nên khang trang hơn. Sau nghi thức khai mạc, các đại biểu đã lần lượt vào dâng hương lên Thiên Y Ana Thánh Mẫu và nguyện cầu những điều tốt đẹp đến với bản thân, quê hương, đất nước.
Lễ hội Am Chúa năm nay, diễn ra với các nghi lễ truyền thống như: Lễ tế cổ truyền; lễ dâng hương và biểu diễn hát văn, múa bóng của các đoàn hành hương ở trong và ngoài tỉnh. “Lễ hội Am Chúa năm nay có 100 đoàn hành hương với gần 3.000 người đã đăng ký với ban tổ chức để thực hành các nghi thức tín ngưỡng thờ Mẫu. Ngoài ra, còn đón tiếp khoảng gần 10.000 lượt người dân, khách du lịch ở trong và ngoài tỉnh cũng về tham dự lễ hội. Để lễ hội diễn ra được an toàn, theo đúng quy định pháp luật và phù hợp với truyền thống văn hóa, chúng tôi đã có sự chuẩn bị khá kỹ lưỡng từ 1 tháng trước”, ông Phan Văn Thuần – Chủ tịch UBND xã Diên Điền cho biết.
Lễ hội Am Chúa được đánh giá là một trong những lễ hội còn lưu giữ được nhiều nghi thức cổ truyền của người Việt ở Khánh Hòa và nét đẹp trong tục thờ Mẫu. Theo truyền thuyết, núi Đại An là nơi Thiên Y Ana Thánh Mẫu giáng trần. Bà là người đã dạy cho người dân biết cấy cày, dệt vải, đặt ra lễ nghi, đoàn kết nhân dân đánh đuổi giặc ngoại xâm, đem lại cuộc sống bình yên cho người dân Xứ Trầm hương. Để tưởng nhớ công ơn của bà, nhân dân đã lập đền thờ Am Chúa. Hiện nay, di tích Am Chúa vẫn còn lưu giữ nhiều sắc phong của triều đình nhà Nguyễn. Trong câu chuyện về Thiên Y Ana Thánh Mẫu cho thấy sự giao thoa giữa hai nền văn hóa Việt – Chăm, tôn vinh vai trò của người Mẹ xứ sở trong việc sáng tạo ra muôn loài. Phong tục thờ Mẫu là đặc điểm tín ngưỡng dân gian độc đáo của người dân Việt Nam. Từ việc thờ Chúa Liễu Hạnh, Bà Chúa Kho ở miền Bắc, thờ Thiên Y Ana Thánh Mẫu ở miền Trung và thờ Bà Chúa Xứ ở miền Nam là minh chứng rõ ràng cho việc tôn thờ hình tượng người Mẹ sáng tạo ra muôn loài, một lòng một dạ chăm lo dạy bảo muôn dân. Vì vậy, lễ hội Am Chúa đã trở thành ngày lễ theo tín ngưỡng dân gian, mọi người đến lễ Mẫu với tinh thần tự nguyện, hướng thiện, cầu bình an và hạnh phúc.
Một số hình ảnh về Lễ hội Am Chúa năm 2023.
 |
| Lãnh đạo huyện Diên Khánh đánh trống khai hội Am Chúa. |
 |
| Nhiều người dân, du khách đến tham dự Lễ hội Am Chúa. |
 |
| Bên trong chánh điện di tích cấp quốc gia Am Chúa. |
 |
| Biểu diễn múa lân trong lễ khai mạc Lễ hội Am Chúa. |
 |
| Các đại biểu dâng hương lên Thánh Mẫu. |
 |
| Các bô lão thực hiện nghi thức tế lễ cổ truyền. |
 |
| Người dân lễ Mẫu ở khu vực cổng tam quan của khu di tích Am Chúa. |
 |
| Người dân bày biện lễ vật để chuẩn bị dâng Mẫu. |
 |
| Đông đảo người dân thành kính hướng về Thánh Mẫu. |
 |
| Niềm vui của người dân khi được về với Mẫu. |
 |
| Một đoàn hành hương về dự Lễ hội Am Chúa. |
 |
| Những lễ vật dâng lên Thánh Mẫu được kết hình đẹp mắt. |
