Theo chuyên gia dinh dưỡng Việt Nam là một trong những nước chịu hậu quả lớn của các bệnh lý gan mật do lối sống và cách ăn uống.
Ăn uống đang “giết chết” tế bào gan
Ths.BS Nguyễn Đình Phú, Phó Chủ nhiệm khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết: “Những năm gần đây các bệnh lý gan mật của người Việt ngày càng tăng lên. Khi truyền thông về bệnh lý gan mọi người thường chỉ nhắc tới virus mà quên mất một nguyên nhân rất quan trọng ảnh hưởng đến chức năng gan đó là thói quen không tốt, trong đó có dinh dưỡng không hợp lý.
Những bữa ăn được nhiều người cho là sang miệng, thơm ngon đang hại lá gan của chính mình“.
Bệnh gan đang có xu hướng trẻ hóa do có liên quan tới chế độ ăn tăng các thực phẩm chiên rán. Các thực chiên rán được cho là sang miệng, rất thơm ngon nhưng lại ẩn chứa nhiều dầu mỡ nên giàu chất béo, lượng calo cao.
Thường xuyên ăn những thực phẩm này sẽ làm tăng gánh nặng cho các tế bào gan. Lâu dần khả năng chuyển hóa chất béo sẽ suy giảm, dẫn đến lượng lớn chất béo tích tụ trong gan, hình thành gan nhiễm mỡ.
Bác sĩ Phú khuyến cáo thức ăn nhiều dầu mỡ gây ra gánh nặng cho gan.
Bác sĩ Phú khuyến cáo, hiện nay không ít người thực hiện trào lưu thải độc cơ thể bằng cách thường xuyên nhịn ăn, bỏ bữa. Đặc biệt là thói quen bỏ sữa sáng và bữa tối ít người biết lại có thể gây hại cho gan.
Khi nhịn ăn, gan và toàn bộ cơ thể không thể hoạt động hiệu quả vì thiếu năng lượng trong thời gian dài. Bạn cần ăn đủ bữa để cung cấp năng lượng thường xuyên cho cơ quan này sản xuất ra enzyme thải độc tố.
Ngoài ra, ăn uống không hợp lý thì việc thường xuyên sử dụng thực phẩm bẩn, thực phẩm chứa chất bảo quản cũng từng ngày “tàn phá” lá gan mà nhiều người không hay biết.
Uống rượu – bia
Tại Việt Nam những bàn tiệc sang trọng là phải có bia – rượu. Năm 2018, trong một báo cáo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đánh giá mức tiêu thụ rượu bia của người Việt ở bậc cao so với các quốc gia khác trong khu vực. Theo đó, ước tính, trung bình mỗi người Việt trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong một năm.
Bác sĩ Phú cho hay, uống nhiều rượu bia khiến cho chất độc tích tụ trong gan và hủy hoại tế bào gan. Người uống rượu bia nhiều sẽ gặp phải tình trạng gan nhiễm mỡ, về lâu dài còn gây xơ gan và làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.
Rượu bia khi đi vào cơ thể chỉ có khoảng 10% lượng cồn được đào thải qua đường tiểu, mồ hôi và hơi thở, 90% còn lại sẽ đến thẳng gan. Gan được coi là nhà máy thải độc của cơ thể. Tuy nhiên, gan chỉ có thể xử lý được một lượng cồn nhất định mỗi giờ, nồng độ cồn trong máu càng cao gan sẽ cần thời gian xử lý rất lâu.
Khi tế bào gan hoạt động quá tải, cồn trong rượu chuyển hóa thành acetaldehyde – chất rất độc không chỉ với gan mà còn cả thần kinh, thị giác, dạ dày, đường tiêu hóa, tích tụ lại ở lá gan. Người uống rượu bia sẽ gặp phải những căn bệnh như: gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan
Giấc ngủ
Theo bác sĩ Phú trong cuộc sống hàng ngày có rất nhiều thói quen gây hại cho gan mà nhiều người bỏ qua.
Theo sinh lý khoảng thời gian từ 23h đến 1h sáng là thời gian của tế bào gan hoạt động để thực hiện các chức năng thải độc, trao đổi chất, chuyển hóa các chất trong cơ thể. Gan sẽ thực hiện tốt nhất vai trò của mình khi con người chìm vào giấc ngủ say.
Nếu trong giai đoạn hoạt động sinh lý của gan cơ thể không đủ điều kiện tốt để làm việc (thức khuya) sẽ gây ra thiếu hụt lượng máu trong gan, từ đó làm tổn thương các tế bào gan. Để tốt chức năng của gan chuyên gia khuyên nên ngủ đúng giờ.
Bác sĩ Phú khuyến cáo thêm, hiện nay, người Việt có thói quen cực kỳ nguy hiểm cực kỳ gây hại cho gan mà nhiều người mắc phải đó là dùng thuốc kháng sinh kéo dài. Việc dùng thuốc kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ sẽ ảnh hưởng tới tế bào gan.
Ngoài ra, chuyên gia cho biết thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, rác thải, khói bụi công nghiệp, không khí ô nhiễm cũng làm gia tăng các bệnh lý liên quan tới gan.
