Tuổi của não được các nhà khoa học đo bằng máy quét PET và một thuật toán trí tuệ nhân tạo.
Mọi người thường nói rằng phụ nữ bằng tuổi có suy nghĩ chín chắn hơn đàn ông. Nhưng một nghiên cứu mới lại chứng minh: Những người phụ nữ có bộ não vật lý trẻ hơn so với đàn ông cùng độ tuổi.
Các nhà khoa học khẳng định rằng giới tính là một tác nhân ảnh hưởng đến độ tuổi của não bộ, từ đó có thể tạo ra nhiều thay đổi sâu sắc hơn, chẳng hạn xu hướng phát triển các bệnh thoái hóa thần kinh tiêu biểu là Alzheimer.
Tìm ra bí mật nào đã giúp những người phụ nữ giữ được bộ não trẻ hóa là cơ hội giúp chúng ta tìm ra phương pháp ngăn chặn, hoặc làm chậm tiến trình của các căn bệnh liên quan đến lão hóa não.
Nghiên cứu: Não bộ phụ nữ trẻ hơn đàn ông bằng tuổi khoảng 6 năm
Cách bộ não chúng ta đốt cháy nhiên liệu thể hiện một phần sự lão hóa
Bộ não chỉ chiếm 2% tổng khối lượng cơ thể của chúng ta, nhưng nó sử dụng một phần tư tổng lượng glucose mà bạn có được từ thức ăn cho nhu cầu năng lượng.
Khi tuổi tác lớn dần lên, chúng ta đều trải qua sự suy giảm chuyển hóa não, nghĩa là bộ não ngày càng gặp khó khăn hơn khi chuyển đổi glucose lưu thông trong máu thành nhiên liệu. Các tế bào não chuyển hóa glucose kém dần, kéo theo sự suy giảm năng lượng cần thiết để duy trì các chức năng khớp thần kinh và thực hiện các nhiệm vụ khác của tế bào não.
Trong một số nghiên cứu trước đây, các nhà khoa học đã chỉ ra một loạt các khác biệt trong não liên quan đến giới tính, bao gồm phản ứng căng thẳng, một số biểu hiện gen và cả mô hình bệnh tật. Các nhà lý thuyết đã dự đoán rằng phụ nữ nhìn chung có bộ não trẻ hơn nam giới. Tuy nhiên, họ mới chỉ nghiên cứu khía cạnh này trên những bộ não của người hiến tặng đã chết, dẫn đến việc kết quả đôi khi trái ngược nhau và thiếu chính xác.
Trong nghiên cứu mới đăng trên Kỷ yếu Viện Hàn Lâm Khoa học Hoa Kỳ, các khoa học đã chọn một hướng tiếp cận mới. Họ tiến hành phân tích ảnh quét PET của 205 tình nguyện viên là người trưởng thành còn sống, tất cả đều có chức năng nhận thức bình thường.
Mỗi tình nguyện viên sẽ trải qua năm hoặc sáu lần quét não, kết hợp lại, tạo nên một hình ảnh thể hiện tình trạng não bộ sử dụng glucose, mức tiêu thụ oxy và lưu lượng máu trong não.
“Chúng tôi đã sử dụng một kỹ thuật ‘học máy’ để ‘đoán’ tuổi của người tham gia nghiên cứu chỉ dựa trên sự trao đổi chất trong não của họ“, Tiến sĩ Manu S. Goyal, tác giả chính của nghiên cứu, hiện là phó giáo về X quang và Thần kinh học tại Đại học Washington giải thích. “Chúng tôi thấy rằng kỹ thuật ‘đoán’ khá tốt, nhưng nó thường dự đoán tuổi của một người cao hơn hoặc thấp hơn tuổi thật”.
Tiến sĩ Manu S. Goyal và một tình nguyện viên đang trong máy quét não
Giới tính có ảnh hưởng đến độ tuổi của não?
Để trả lời câu hỏi này, tiến sĩ Goyal và các đồng nghiệp đã so sánh độ tuổi thực tế của người tham gia với độ tuổi chuyển hóa não của họ để xem mỗi bộ não trẻ hơn hay già hơn dự kiến. “Chúng tôi thấy rằng kỹ thuật học máy thường đoán tuổi phụ nữ trẻ hơn một chút so với tuổi thật của họ“, ông nói.
Nhóm nghiên cứu đã thực hiện nhiều tính toán và phân tích, tất cả đều cho ra một kết quả chung: Bộ não những người phụ nữ được xác định là trẻ hơn so với tuổi theo thời gian, mặc dù sự khác biệt giữa tuổi thực tế và tuổi chuyển hóa não là “tương đối nhỏ“, tiến sĩ Goyal nói.
Cụ thể, 121 người phụ nữ tham gia và nghiên cứu có độ tuổi chuyển hóa của não trẻ hơn trung bình 3,8 tuổi. Trong khi đó, 84 người đàn ông có tuổi não già hơn 2,4 tuổi.
Sự khác biệt này được quan sát thấy trên tất cả những người tham gia, những người có độ tuổi từ 20 đến 82. “Điều này cho chúng ta biết giới tính có ảnh hưởng đến cách não bộ già đi, ít nhất là trên phương diện trao đổi chất“, tiến sĩ Goyal cho biết.
Ông và các đồng tác giả nghiên cứu giải thích những phát hiện của họ phù hợp với bằng chứng từ các nghiên cứu trước đây chỉ ra kết quả tương tự. Theo đó, sự suy giảm lưu lượng máu trong bộ não nữ giới thấp hơn so với nam giới sau tuổi dậy thì, họ cũng có glycolysis não nhiều hơn (sản phẩm phân giải glucose) ở tuổi trưởng thành và quá trình mất biểu hiện gen não diễn ra chậm khi họ về già.
Kết hợp lại, những phát hiện trong quá khứ và hiện tại cho thấy bộ não phụ nữ bắt đầu trẻ trung hơn nam giới từ khi họ bước vào tuổi vị thành niên và điều này tồn tại trong suốt cuộc đời của họ. Sự khác biệt giới tính trong quá trình phát triển não bộ, sau đó, có thể tạo tiền đề cho quỹ đạo chung của quá trình lão hóa não.
So với tuổi thật, não bộ những người phụ nữ trẻ hơn trung bình 3,8 tuổi, não bộ những người đàn ông già hơn trung bình 2,4 tuổi
Tuổi của não là nhân tố quan trọng để nghiên cứu bệnh tật
Samuel Neal Lockhart, phó giáo sư Lão khoa tại Đại học Y khoa Wake Forest, viết trong một email bình luận rằng quy mô và phạm vi của nghiên cứu mới này là một trong những thế mạnh của nó.
“Lượng dữ liệu khổng lồ này “cho phép các nhà nghiên cứu” chứng minh một cách thuyết phục rằng, bất kể bạn trông như thế nào, nam giới có tuổi não chuyển hóa già đi nhanh hơn so với tuổi thực của họ“, Lockhart nói.
Mặc dù không tham gia vào nghiên cứu mới này, Lockhart đã có nhiều năm nghiên cứu vai trò của các rối loạn chuyển hóa và mạch máu trong sự khởi phát và tiến triển của bệnh Alzheimer.
“Chúng tôi quan tâm đến kết quả được trình bày ở đây, bởi vì chúng không chỉ giúp chúng tôi hiểu được các yếu tố như giới tính đóng góp thế nào vào những quỹ đạo sức khỏe não bộ khác nhau trên phương diện chuyển hóa ở những năm sau này trong cuộc đời, mà còn giúp chúng tôi hiểu được nguyên nhân tiềm ẩn và các dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer“, Lockhart nói.
Chẩn đoán và can thiệp sớm có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và có khả năng làm chậm tiến trình bệnh, ông cho biết thêm.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng mọi người có thể “lựa chọn lối sống ngay hôm nay để tác động tích cực đến não và sức khỏe nhận thức của họ“, bao gồm ăn một chế độ ăn uống bổ dưỡng và tăng cường hoạt động thể chất.
Tính ra não bộ phụ nữ trẻ hơn đàn ông trung bình 6,2 tuổi
“Chúng ta không coi lão hóa não là một thứ gì đó cần phải ngăn chặn“,tiến sĩ Goyal nói. “Nhưng những căn bệnh đi kèm với lão hóa não sẽ là vấn đề. Vì vậy, điều chúng ta cần làm là hiểu tại sao lão hóa não đóng góp vào các bệnh như bệnh Alzheimer và tại sao một số người có thể minh mẫn lâu dài ít phát triển bệnh Alzheimer và các loại bệnh về não khác“.
Tiến sĩ Goyal và các đồng nghiệp đang đưa ra giả thuyết rằng sự trẻ trung trong não bộ của phụ nữ có thể ẩn chứa những bí mật giúp chúng ta ngăn chặn sự lão hóa não và từ đó ngăn chặn những căn bệnh như Alzheimer.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ về quá trình lão hóa của não nói chung và giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn các bệnh thoái hóa thần kinh, bao gồm cả Alzheimer nói riêng. “Đây là một vấn đề lớn đang phát triển ở Hoa Kỳ và cả các nước khác trên thế giới“, tiến sĩ Goyal nói.
Tham khảo CNN, Theswaddle
