Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng
Hạ viện Mỹ ngày 7/5 (giờ địa phương) đã nhất trí cao ủng hộ dự luật hậu thuẫn đồng minh Đài Loan trước sức ép quân sự và đối ngoại gia tăng của Bắc Kinh.
Reuters đưa tin, các nghị sĩ Quốc hội Mỹ đang thúc đẩy chiến lược tiếp cận sắc bén hơn trong quan hệ với Trung Quốc.
Reuters cho hay, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu với kết quả 414-0 để thông qua nghị quyết không ràng buộc (tức văn bản không phát triển thành luật) có tên “Tái xác nhận cam kết của Mỹ đối với Đài Loan và thực thi Luật quan hệ Đài Loan”, trong đó tái khẳng định cam kết của Mỹ với đồng minh này.
Các nghị sĩ cũng nhất trí thông qua dự thảo Luật bảo đảm Đài Loan 2019 (TAA). Dự luật thể hiện sự hậu thuẫn với Đài Loan và thúc giục hòn đảo này gia tăng chi tiêu quốc phòng, nêu rõ rằng Washington nên cung cấp “bán [vũ khí] định kỳ cùng các điều kiện phòng vệ” cho Đài Loan, cũng như ủng hộ Đài Bắc tham gia vào các tổ chức quốc tế.
Phiên họp của Hạ viện không đề cập khi nào TAA sẽ được chuyển lên bỏ phiếu tại Thượng viện, trước khi có thể được tổng thống Donald Trump ký thành luật.
Cơ quan ngoại giao Đài Loan nhanh chóng lên tiếng hoan nghênh động thái “tích cực” của Mỹ. Thông cáo của cơ quan này cho biết Đài Bắc sẽ “tiếp tục làm việc tay trong tay với nhà chức trách Mỹ để làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác Mỹ-Đài Loan”.
Theo Reuters, cả hai văn kiện được Hạ viện thông qua hôm mùng 7 phản ánh lo ngại của chính trường Mỹ trước những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm tác động đến Đài Loan. Washington không có liên hệ chính thức nào với Đài Bắc, nhưng Mỹ bị ràng buộc về pháp lý phải hỗ trợ Đài Loan trong vấn đề phòng thủ và cung cấp cho họ nguồn vũ trang chủ yếu.
Bắc Kinh coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc Đại lục, đồng thời là vấn đề nhạy cảm hàng đầu trong quan hệ Mỹ-Trung.
Đề cập nghị quyết và dự luật ủng hộ Đài Loan được Hạ viện Mỹ thông qua, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Mỹ Cảnh Sảng chiều 8/5 chỉ trích các văn kiện này là “vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc Một Trung Quốc và quy định trong Ba tuyên bố chung Mỹ-Trung Quốc”, “can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc”.
“Trung Quốc kiên quyết phản đối và đã giao thiệp nghiêm khắc với Mỹ,” ông Cảnh nói. “Chúng tôi thúc giục Mỹ tuân thủ nguyên tắc Một Trung Quốc và quy định trong Ba tuyên bố chung Mỹ-Trung Quốc, ngăn chặn Quốc hội Mỹ thúc đẩy phê duyệt dự luật liên quan, xử lý ổn thỏa vấn đề Đài Loan, nhằm tránh làm tổn hại nghiêm trọng quan hệ hợp tác Mỹ-Trung trong các lĩnh vực quan trọng và hòa bình, ổn định ở vùng biển Đài Loan.”
Các biện pháp nhằm ủng hộ Đài Loan được Hạ viện thông qua trong bối cảnh Washington và Bắc Kinh tiếp tục giằng co trong đàm phán thương mại.
Chính phủ Trung Quốc ngày 7/5 thông báo Phó thủ tướng Lưu Hạc sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu nước này tới vòng đàm phán ở Washington vào giữa tuần, với nỗ lực đạt được một thỏa thuận để tránh việc Mỹ tăng thuế quan từ 10% lên 25% đối với hàng hóa Trung Quốc – theo dự kiến bắt đầu hiệu lực từ 0h01 ngày 10/5 (giờ Mỹ).
Trong một diễn biến khác, Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đã khởi động cuộc tập trận bắn đạn thật kéo dài 5 ngày ở vùng biển ngoài khơi tỉnh Chiết Giang, phía bắc eo biển Đài Loan, từ sáng Chủ nhật (5/5). Trước đó, quân đội Mỹ thông báo hai khu trục hạm William P. Lawrence và Stethem của nước này đã di chuyển qua eo biển Đài Loan.